Η Πολιτική Συνοχής είναι μια κεντρική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ένα βασικό μέσο για την επίτευξη θεμελιωδών στόχων για οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή και αλληλεγγύη στο σύνολο της Ένωσης.
Στο πλαίσιο της Πολιτικής Συνοχής χιλιάδες έργα υλοποιούνται στις πόλεις και τις περιφέρειες των κρατών μελών, με στόχο τη δημιουργία θέσεων εργασίας, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, την οικονομική και βιώσιμη ανάπτυξη, τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των πολιτών.
Η υλοποίηση της πολιτικής συνοχής την περίοδο 2014-2020 χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ).
Μαζί με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ), αποτελούν τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ).
Σχεδιασμός της περιόδου 2014-2020
Η συζήτηση για το μέλλον της Πολιτικής Συνοχής μετά το 2013, ξεκίνησε με τη δημοσίευση της «5ης Έκθεσης για την Πολιτική της Συνοχής» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το Νοέμβριο του 2010. Ακολούθησαν οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2014-2020 τον Ιούνιο του 2011 και για το νομοθετικό/κανονιστικό πλαίσιο που θα διέπει τη λειτουργία των Ταμείων, τον Οκτώβριο του ιδίου έτους.
Με πρωταρχικό στόχο την επίτευξη της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για μια έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, η Επιτροπή εισήγαγε μια σειρά από σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο η Πολιτική Συνοχής σχεδιάζεται και εφαρμόζεται, όπως, επιβράβευση επιδόσεων, στήριξη ολοκληρωμένου προγραμματισμού, έμφαση στα αποτελέσματα – παρακολούθηση της προόδου για την επίτευξη των καθορισμένων στόχων, ενίσχυση εδαφικής συνοχής και απλούστευση της διαδικασίας εφαρμογής.
Βασική διαφοροποίηση αυτής της Προγραμματικής Περιόδου έναντι της προηγούμενης (2007-2013) αποτελεί η υιοθέτηση Κοινού Στρατηγικού Πλαισίου σε επίπεδο Ένωσης, που στοχεύει στον καλύτερο συντονισμό μεταξύ των Ταμείων, συμπεριλαμβανομένων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στους έντεκα θεματικούς στόχους που ορίζονται στο Γενικό Κανονισμό, στους οποίους και βασίζονται οι Συμφωνίες Εταιρικής Σχέσης (δηλαδή τα ΕΣΠΑ των Κρατών-Μελών) και τα επιχειρησιακά προγράμματα.
Στην Ελλάδα
Ειδικότερα στη χώρα μας, ο σχεδιασμός και η κατάρτιση του αναπτυξιακού προγραμματισμού για την περίοδο 2014-2020 βασίστηκε επιπρόσθετα στο Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση 2011-2014 και στην σχετική Σύσταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η Ελλάδα συμμετείχε ενεργά στις διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους για την εφαρμογή της Πολιτικής Συνοχής στη χώρα, στη βάση των προτάσεων που διαμορφώθηκαν σε τομεακό και περιφερειακό επίπεδο κατόπιν σχετικής διαβούλευσης. Επίσης, συνεχής ήταν η διαβούλευση με τις αρμόδιες γεωγραφικές μονάδες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι θέσεις της οποίας αποτυπώθηκαν στις Θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Νέα Προγραμματική Περίοδο 2014-2020.
Όσον αφορά στο ΕΚΤ, η ΕΥΣΕΚΤ είχε ενεργό ρόλο στις διαδικασίες σχεδιασμού και στο πλαίσιο αυτό διοργάνωσε, μεταξύ άλλων, το «Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο για το ΕΚΤ κατά την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020», σειρά τεχνικών συναντήσεων για το σχεδιασμό των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και για τις Θεματικές και Γενικές Αιρεσιμότητες ΕΚΤ, θεματικό εργαστήριο για την «προώθηση της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμηση της φτώχειας», καθώς και Ημερίδα Διαβούλευσης για το Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση 2014-2020».
ΕΣΠΑ 2014-2020
Στις 23 Μαΐου 2014 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τη «συμφωνία εταιρικής σχέσης» με την Ελλάδα, δηλαδή το νέο ΕΣΠΑ (Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης), όπου περιγράφεται η στρατηγική για τη βέλτιστη χρήση των πόρων από τα διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία στη χώρα, για την περίοδο 2014-2020.
Το Δεκέμβριο του 2014 εγκρίθηκαν από τους αρμόδιους Επιτρόπους Περιφερειακής Πολιτικής και Κοινωνικών Υποθέσεων τα Επιχειρησιακά Προγράμματα που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, τα οποία συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ). Ακολούθως, δημοσιεύτηκε ο νόμος για τη διαχείριση του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020 (Ν. 4314/2014).
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την επίσημη διαδικτυακή πύλη του ΕΣΠΑ www.espa.gr
Δείτε επίσης:
- Το θεσμικό πλαίσιο της προγραμματικής περιόδου 2014-2020
- Ο ρόλος του ΕΚΤ την περίοδο 2014-2020