Στρατηγική της ΕΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού - Ευρωπαϊκή Εγγύηση για το Παιδί

29/3/2021

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε στις 24 Μαρτίου την πρώτη ολοκληρωμένη Στρατηγική της ΕΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, καθώς και πρόταση για Σύσταση του Συμβουλίου όσον αφορά στη θέσπιση Ευρωπαϊκής Εγγύησης για το Παιδί, με σκοπό την προώθηση ίσων ευκαιριών για παιδιά που απειλούνται από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό.

 

Οι δύο αυτές σημαντικές πρωτοβουλίες συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων και διαμορφώθηκαν λαμβάνοντας υπόψη και τις απόψεις περισσοτέρων από 10.000 παιδιών στο πλαίσιο ευρείας διαβούλευσης με τη συνεργασία κορυφαίων παγκόσμιων οργανισμών για τα δικαιώματα των παιδιών.

 

 

Η στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού

Κάθε παιδί στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο πρέπει να απολαμβάνει τα ίδια δικαιώματα και να ζει απαλλαγμένο από κάθε είδους διάκριση και εκφοβισμό. Στη στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, η Επιτροπή αντιμετωπίζει πάγιες και αναδυόμενες προκλήσεις και προτείνει συγκεκριμένες δράσεις για την προστασία, την προώθηση και την εκπλήρωση των δικαιωμάτων των παιδιών σε έναν συνεχώς  μεταβαλλόμενο κόσμο. Η στρατηγική αποτελείται από 6 θεματικούς τομείς:

 

1. Ενδυνάμωση των παιδιών ως ενεργοί πολίτες και μέλη δημοκρατικών κοινωνιών: Η Επιτροπή προτείνει μια σειρά δράσεων, από την παραγωγή νομικών κειμένων φιλικών προς τα παιδιά έως τη διεξαγωγή διαβουλεύσεων με τη συμμετοχή παιδιών στο πλαίσιο της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης και της εφαρμογής του Συμφώνου για το Κλίμα και την Πράσινη Συμφωνία. Τα κράτη μέλη πρέπει να επιτρέψουν τη συμμετοχή των παιδιών στον πολιτικό και δημοκρατικό βίο.
2. Το δικαίωμα των παιδιών να αξιοποιούν πλήρως τις δυνατότητές τους ανεξάρτητα από το κοινωνικό τους υπόβαθρο: Η Επιτροπή επιδιώκει να θεσπίσει μια Ευρωπαϊκή Εγγύηση για το Παιδί, για την καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Για παράδειγμα, η Επιτροπή θα ασχοληθεί με την ψυχική υγεία των παιδιών και θα υποστηρίξει την παροχή υγιεινών τροφίμων στα σχολεία της ΕΕ. Θα επιδιώξει υψηλότερα επίπεδα προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας σε ολόκληρη την ΕΕ και ποιοτική εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς.
3. Το δικαίωμα των παιδιών να είναι απαλλαγμένα από τη βία: Η Επιτροπή θα προτείνει νομοθεσία για την καταπολέμηση της έμφυλης και της ενδοοικογενειακής βίας και θα υποβάλει συστάσεις για την πρόληψη επιβλαβών πρακτικών κατά των γυναικών και των κοριτσιών Τα κράτη μέλη καλούνται να οικοδομήσουν ολοκληρωμένα συστήματα προστασίας των παιδιών και να βελτιώσουν τη λειτουργία τους, καθώς και να ενισχύσουν την αντιμετώπιση της βίας στα σχολεία καθώς και να υιοθετήσουν εθνική νομοθεσία για τον τερματισμό της σωματικής τιμωρίας σε όλα τα περιβάλλοντα.
4. Το δικαίωμα των παιδιών στη φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη, ως θύματα, μάρτυρες, ύποπτοι, κατηγορούμενοι για διάπραξη εγκλήματος ή διάδικοι σε οποιαδήποτε νομική διαδικασία. Η Επιτροπή, για παράδειγμα, θα συμβάλει στην εξειδικευμένη κατάρτιση των δικαστικών και θα συνεργαστεί με το Συμβούλιο της Ευρώπης για την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών του 2010 για τη φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη.
5. Το δικαίωμα των παιδιών να πλοηγούνται με ασφάλεια στο ψηφιακό περιβάλλον και να αξιοποιούν τις ευκαιρίες του: Η Επιτροπή θα επικαιροποιήσει την ευρωπαϊκή στρατηγική για ένα καλύτερο διαδίκτυο για τα παιδιά, ενώ ο προτεινόμενος νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες αποσκοπεί στην παροχή μιας ασφαλούς διαδικτυακής εμπειρίας. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αποτελεσματικά τους κανόνες για την προστασία των παιδιών που περιλαμβάνονται στην αναθεωρημένη οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και να υποστηρίξουν την ανάπτυξη των βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων των παιδιών. Η Επιτροπή καλεί επίσης τις εταιρείες ΤΠΕ να αντιμετωπίσουν την βλαβερή συμπεριφορά στο διαδίκτυο και να αφαιρέσουν παράνομο περιεχόμενο.
6. Τα δικαιώματα των παιδιών σε ολόκληρο τον κόσμο: Τα δικαιώματα των παιδιών είναι καθολικά και η ΕΕ ενισχύει τη δέσμευσή της για προστασία, προώθηση και εκπλήρωση αυτών των δικαιωμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό θα επιτευχθεί, για παράδειγμα, με τη διάθεση του 10% της χρηματοδότησης της ανθρωπιστικής βοήθειας για την εκπαίδευση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και παρατεταμένες κρίσεις. Η Επιτροπή θα προετοιμάσει ένα Σχέδιο Δράσης για τους Νέους έως το 2022 για την προώθηση της συμμετοχής των νέων και των παιδιών παγκοσμίως, και για την ενίσχυση των δυνατοτήτων παιδικής προστασίας των αντιπροσωπειών της ανά τον κόσμο. Η Επιτροπή διατηρεί επίσης πολιτική μηδενικής ανοχής για την παιδική εργασία.

 

 

Πρόταση σύστασης του Συμβουλίου για τη θέσπιση της Eυρωπαϊκής Eγγύησης για το Παιδί

Το 2019, σχεδόν 18 εκατομμύρια παιδιά στην ΕΕ (22,2% του παιδικού πληθυσμού) ζούσαν σε νοικοκυριά με κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Οι συνθήκες αυτές οδηγούν σε έναν διαγενεακό φαύλο κύκλο μειονεξίας με βαθιές και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στα παιδιά.

 

Κατά την ανακοίνωση των πολιτικών κατευθυντήριων γραμμών για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή 2019-2024, η Πρόεδρος της Επιτροπής Ursula Von der Leyen ανακοίνωσε τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Εγγύησης για το Παιδί, που στοχεύει να σπάσει αυτον τον κύκλο, διασφαλίζοντας ότι «κάθε παιδί στην Ευρώπη που κινδυνεύει από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό έχει πρόσβαση στα πιο βασικά δικαιώματα όπως η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση».

 

Για την επίτευξη αυτού του στόχου, και βάσει μιας εκτεταμένης διαδικασίας διαβούλευσης, η πρόταση συνιστά στα κράτη μέλη να αναπτύξουν μέτρα στήριξης σε παιδιά, κάτω των 18 ετών, που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού.

 

Στο πλαίσιο αυτό η αναθεωρημένη πρόταση του Κανονισμού του  Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ +) 2021 - 2027, περιλαμβάνει μια νέα απαίτηση για την θεματική συγκέντρωση τουλάχιστον 5% των πόρων του ΕΚΤ + για την αντιμετώπιση της παιδικής φτώχειας.

 

Με τον τρόπο αυτό το ΕΚΤ+ δύναται να υποστηρίζει δράσεις που συμβάλλουν στην εφαρμογή της ευρωπαϊκής πολιτικής "Εγγύηση για το Παιδί" στους παρακάτω πέντε τομείς:
α) δωρεάν υγειονομική περίθαλψη
β) δωρεάν εκπαίδευση
γ) δωρεάν προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα
δ) αξιοπρεπή στέγαση, και
ε) επαρκή διατροφή

 

Οι κύριες ομάδες στόχου παιδιών που ανήκουν στις πιο ευάλωτες ομάδες πληθυσμού είναι:
α) Παιδιά που ζουν σε επισφαλή οικογενειακή κατάσταση
β) Παιδιά που διαμένουν σε ιδρύματα
γ) Παιδιά πρόσφατων μεταναστών και προσφύγων, και
δ) Παιδιά με αναπηρίες και παιδιά με ειδικές ανάγκες

 

Επιπρόσθετα, παιδιά αυξημένου κινδύνου είναι:

 

• Παιδιά φτωχών νοικοκυριών ή χαμηλής κοινωνικοοικονομικής κατάστασης
• Παιδιά που ζουν σε μονογονεϊκά νοικοκυριά
• Παιδιά υπό εναλλακτική φροντίδα (παιδιά σε ιδρύματα και δομές κλειστού τύπου,   υπό αναδοχή ή την κηδεμονία άλλων εκτός των φυσικών γονέων, κτλ)
• Παιδιά Ρομά, πρόσφυγες, μετανάστες
• Παιδιά με ειδικές ανάγκες ή αναπηρίες
• Άστεγα παιδιά, παιδιά του δρόμου
• Παιδιά φυλακισμένων γονέων
• Εγκυμονούσες έφηβες
• Παιδιά από οικογένειες με ιστορικό κατάχρησης ουσιών
• Παιδιά από οικογένειες με γονείς που χρήζουν υποστήριξη (γονείς με σοβαρές ασθένειες, ψυχικά ασθενείς, κατάκοιτοι, ΑμεΑ, κτλ).

 

Διαβάστε περισσότερα εδώ